Ακολουθήστε μας στο Google news

Ο αγαπημένος μας Πάνος.

Της Ντίνας Δασκαλοπούλου

Η είδηση του θανάτου του σκόρπισε θλίψη. Ο σπουδαίος φωτορεπόρτερ Πάνος Πετρόπουλος έφυγε μόλις στα 64 του χρόνια. Από εκείνους που άλλαξαν το φωτορεπορτάζ στην Ελλάδα, από τους πιο ευαίσθητους, διεισδυτικούς και βαθιά πολιτικούς φωτογράφους της γενιάς του, ο Πάνος υπέγραψε μερικές από τις πιο εμβληματικές εικόνες λίγο πριν και λίγο μετά το γύρισμα του 21ου αιώνα. Με αποστολές σε όλο τον κόσμο, ακόμα και σε περιοχές ζόρικες, αποτύπωσε με ανθρωπιά και άποψη τη ζωή και τον αγώνα των ανθρώπων.

«Γνωριστήκαμε το 1988, ήμασταν κι οι δυο πολύ νέοι», θυμάται ο φωτορεπόρτερ Νίκος Πηλός. «Βρεθήκαμε στη “Βραδυνή” και αργότερα, όταν έκλεισε η “Γραμμή”, απολυθήκαμε και οι δύο και γίναμε free lancers και ας πούμε “ανταγωνιστές”. Είναι ο φωτογράφος που μου έχει ρίξει τις περισσότερες τάπες. Είναι ο μόνος που ξέρω που δεν έχει κρατήσει ούτε μία από τις δημοσιεύσεις του γιατί ήξερε πολύ καλά ότι στη δουλειά που κάνουμε είσαι διάσημος για μία μέρα. Επομένως, συναγωνιζόμασταν για την καλύτερη εικόνα, ήταν ευγενής άμιλλα. Στη συνέχεια δουλέψαμε μαζί πάνω από 10 χρόνια στο “Εψιλον” της “Ελευθεροτυπίας”. Πάντα στο αμάξι του στις αποστολές υπήρχε μια θέση για οποιονδήποτε τη χρειαζόταν».

«Μερακλήδικες»

Ο Φώτης Απέργης, διευθυντής σήμερα των μουσικών σταθμών της ΕΡΤ, ήταν ο αρχισυντάκτης του «7», του πολιτιστικού περιοδικού της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας». «Θεωρούσα τον εαυτό μου φίλο του και νομίζω το ίδιο θα έλεγε κι εκείνος, ήταν πολύ φιλότιμος και ήταν αδερφικός φίλος με την Εφη Μαρίνου – οι δυο τους περνούσαν ώρες επί ωρών για τα θέματα. Υπήρχαν καλλιτέχνες με ιδιοτροπίες, ο Λευτέρης Βογιατζής, για παράδειγμα, τους ζητούσε να βρεθούν μετά τα μεσάνυχτα. Καλλιεργημένος, γελαστός, με πολύ χιούμορ, ο Πάνος αγαπούσε τη φωτογραφία και γενικότερα την Τέχνη. Αισθανόμουν ότι ήμασταν δυο άνθρωποι που αγαπούσαμε το ίδιο αντικείμενο μέσα από τη δημοσιογραφία. Πάντα καμαρώναμε τις φωτογραφίες του, χαιρόμασταν ακόμα και το να κουβεντιάζουμε ένα θέμα. Οι φωτογραφίες του ήταν μερακλήδικες και ανθρώπινες».

Το πρακτορείο Ζήτα

Ο Μιχάλης Καραγιάννης είναι μέλος του Δ.Σ. της ΕΦΕ. Θυμάται ακόμα πόσο μεγάλη εντύπωση είχε κάνει στον ίδιο και τους άλλους νεαρούς φωτορεπόρτερ το πρακτορείο Ζήτα, που ο Πετρόπουλος μαζί με άλλους συναδέλφους του είχαν ιδρύσει. «Ο Πάνος ανήκε σε μια γενιά που έφερε καινούργιο αέρα. Ηταν ευρύτερα μορφωμένοι, άλλαξαν τελείως το φωτορεπορτάζ. Το Ζήτα ήταν ένα εξαιρετικά ποιοτικό πρακτορείο, ήταν ιδιαίτερη η ματιά τους και πολύ σύγχρονη. Με εμάς τους λίγο νεότερους ήταν ένας εξαιρετικός συνάδελφος – μας άνοιξαν τον δρόμο και τα μάτια».

Ο Δημήτρης Μεσσήνης θεωρείται ένας από τους πρυτάνεις της ελληνικής φωτο-ειδησεογραφίας – ήταν ένας από τους ιδρυτές τού Ζήτα. Σήμερα θυμάται μια αποστολή με τον Πάνο στα σύνορα Ιράκ - Τουρκίας, στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου: «Ηταν ένα αξιολάτρευτο παιδί, ένας πολύ γλυκός άνθρωπος. Πήγαμε με ένα Λάντα από την Αθήνα non stop στο Ντιγιαρμπακίρ και μετά γυρίσαμε στα σύνορα με το Ιράκ, όπου μέναμε σε ένα τρισάθλιο ξενοδοχείο που πέφτανε οι κατσαρίδες από το ταβάνι. Ηταν πολύ δουλευταράς ο Πάνος, δραστήριος, χωνόταν, δούλευε, ψαχνόταν».

Η Μέλπω

Το ρεπορτάζ στα ναρκοπέδια του Ρούπελ, το ξενοδοχείο στην Ανάβυσσο όπου κατέλυε ο Παττακός, αποστολές στα Πομακοχώρια είναι μερικά από τα θέματα με την υπογραφή του Πετρόπουλου, που θυμάται η δημοσιογράφος Ελένη Γκρούη, αρχισυντάκτρια σήμερα στην «Εφ.Συν.». «Γνωριστήκαμε στην “Ελευθεροτυπία” αρχές της δεκαετίας του ’90. Ημουν ρεπόρτερ και κάναμε κάποια θέματα μαζί. Θυμάμαι ένα ταξίδι στην Κένυα, στις φαβέλες της Μομπάσα – μόλις γυρίσαμε πίσω έσκασε η ιστορία με τον Οτζαλάν και μας έκαναν πλάκα ότι δεν είχαμε πάει τυχαία εκεί. Ωστόσο, αν κάτι ξεχώριζε τον Πάνο ήταν το μάτι που έπιανε τη στιγμή, είχε διαίσθηση κι ενσυναίσθηση, έπιανε την είδηση σχεδόν πριν αυτή εκδηλωθεί. Ηταν αριστερός συνειδητά και φαινόταν αυτό και στη δουλειά του, πάντα με την πλευρά των κατατρεγμένων. Εχει μείνει εμβληματική η φωτογραφία του σε μια αντιφασιστική διαδήλωση στις 14 Απριλίου 1995. Στη συμβολή Πατησίων και Κοδριγκτώνος χτύπησε η αστυνομία τη διαδήλωση κι εκεί βρίσκεται πεσμένη η εργάτρια Μέλπω Κορωναίου. Ο Πάνος έχει απαθανατίσει τη στιγμή που ένας άντρας με πολιτικά (αποδείχτηκε ότι ήταν αστυνομικός και ακροδεξιός) την κλοτσάει με μανία στο κεφάλι. Την επόμενη μέρα κυκλοφορεί η “Ελευθεροτυπία” με το φωτογραφικό ντοκουμέντο στην πρώτη σελίδα, όταν όλα τα ΜΜΕ έγραφαν πως η Μέλπω είχε χτυπηθεί από πέτρα διαδηλωτή. Θυμάμαι τον ενδοιασμό του να δώσει τη φωτογραφία, ήταν αποτρόπαιο το θέαμα. Ετσι αντιλαμβανόταν τη δουλειά του ο Πάνος».

«Χαρά της ζωής»

Ο Πάνος έλεγε «η οικογένειά μου είναι οι φίλοι μου» και μία από τις πιο στενές του φίλες ήταν η Φάλια Οικονόμου από την Εφημερίδα των Συντακτών, επί πολλά χρόνια γραμματέας διεύθυνσης στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία». «Λεφτά έχουμε, ψυχή δεν έχουμε - αυτή ήταν μια ατάκα του Πάνου που είχε αφήσει εποχή. Ηταν ιδανικός αναγνώστης, ξεκοκάλιζε την εφημερίδα, ήξερε να ξεχωρίζει το σημαντικό και το ασήμαντο. Ηταν αλληλέγγυος. Ηταν η χαρά της ζωής, είχε πολύ χιούμορ και αυτοσαρκαζόταν, ήταν σαν τον Χέμινγουεϊ χωρίς την κατάθλιψή του, την αγαπούσε τη ζωή, τη ζούσε. Τον θυμάμαι στο σαλονάκι στην είσοδο του “Εψιλον”, στην καρέκλα του ψυχαναλυόμενου, όπως τη λέγαμε για πλάκα τότε. Θυμάμαι μεσημέρια στο Galaxy μετά το γραφείο, διακοπές κι εκδρομές και γέλια, πολλά γέλια θυμάμαι από τον Πάνο. Το μότο μας εκείνη την εποχή ήταν από το βιβλίο “Το μαύρο τραγούδι της Μασσαλίας” του Ζαν-Κλοντ Ιζό: “αλήθεια δεν υπάρχει, υπάρχουν μόνο ιστορίες” – και ζήσαμε με τον Πάνο πολλές καλές ιστορίες».

Το μπαρ στην Κυψέλη

Μονάχα μια εικόνα θέλω να προσθέσω στις πολλές που φίλοι του έδωσαν για τον Πάνο, δεκαετίες πριν, εκείνος στα ντουζένια κι εγώ ψάρακας την πρώτη μου μέρα στην «Ελευθεροτυπία». Ηταν ο θείος μου, όμως η συμφωνία μας ήταν να μην το μάθει κανείς μέχρι να αποδείξω ότι μπορώ να πετάξω με τα δικά μου φτερά. «Μια κουβέντα μονάχα θα σου πω, μικρή μου. Στο τέλος της διαδρομής σου θα είσαι πιο περήφανη για τα “όχι” που θα έχεις πει – πρέπει να μάθεις να λες “όχι” σε αφεντικά, σε θέματα φτηνά, στα εύκολα».

Κι ο Πετρόπουλος ήξερε να λέει «όχι» μέχρι τέλους. Οπως ακριβώς το λέει ο Νίκος Πηλός: «Ο Πάνος ήταν ένας από τους πρωτοπόρους που έζησε αποκλειστικά από τις δημοσιεύσεις του (οι προηγούμενοι ζούσαν από τα στρας, τα άλμπουμ που έφτιαχναν σε υπουργεία και οργανισμούς κι από τις κρατικές επιχορηγήσεις). Οταν πια η αγορά δεν μπορούσε να υποστηρίξει το φωτορεπορτάζ με όρους αξιοπρέπειας και η φωτογραφία έφτασε να κοστολογείται μισό ευρώ, ο Πάνος προτίμησε να ανοίξει ένα μπαρ στην Κυψέλη και να τα πίνει με τους φίλους του. Αυτό που κατάφερε είναι να ζήσει μια ζωή όπως την ήθελε».

Από την Εφημερίδα των Συντακτών