Πριν από λίγες μέρες έφυγε από κοντά μας ο λογοτέχνης και θεατρικός συγγραφέας Γιώργος Σκούρτης...
23 Νοεμβρίου 2018Πρωτοεμφανίστηκε το 1970 στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν με τους «Νταντάδες» σε σκηνοθεσία Γιώργου Λαζάνη. Ένα έργο που χαρακτηρίστηκε σταθμός για τη σύγχρονη δραματουργία μας.
Το 1982 το έργο του μεταφέρθηκε στο «Θέατρο της Δευτέρας» της ΕΡΤ με τον Γιώργο Σκούρτη να υπογράφει τη θεατρική σκηνοθεσία και να το προλογίζει, τον Στέλιο Ράλλη να κάνει την τηλεσκηνοθεσία και τους Θύμιο Καρακατσάνη, Κώστα Μεσσάρη και Γιώργο Κοτανίδη να πρωταγωνιστούν. Τη μουσική επιμέλεια υπογράφει ο Ανακρέων Παπαγεωργίου, τα σκηνικά-κοστούμια ο Γιάννης Λέκκος και η διεύθυνση παραγωγής ανήκει στον Στέλιο Αντωνιάδη.
Αυτή τη Δευτερα (26/11) το «Θέατρο της Δευτέρας» με τους «Νταντάδες» θα μεταδώσει στις 20:15 η ΕΡΤ-2. Οι «Νταντάδες» είναι δύο φίλοι. Ο Πέτρος, η ανυπότακτη συνείδηση, το Αρσενικό. Ο Παύλος, η αλλοτριωμένη συνείδηση, το Θηλυκό. Μέχρι τώρα, η ζωή τους ήταν μία πάλη. Πρώτα μεταξύ τους. Για το ποιος θα νικήσει τον άλλον, ποιος θα επιβάλει την πίστη του στον άλλο. Και μετά -κι οι δύο μαζί ενωμένοι- κόντρα στο μεγάλο εχθρό: το κατεστημένο. Την μπουλντόζα. Το μόνο που θυμούνται από τη ζωή τους είναι, από τη μία, οι διάφορες προσπάθειες «να μπουν στην Κοινωνία»- πράγμα που ποτέ δεν έγινε, γιατί «πάντα πέφτανε στην παγίδα τους» - κι από την άλλη, τα όνειρά τους, που σιγά-σιγά ψευτίσανε, ξεχαστήκανε και που τώρα πια δεν τους έχει μείνει, παρά μονάχα ένα στον καθένα. Κι αυτό είναι που τους κρατάει ακόμα όρθιους και τους δίνει το δικαίωμα να νιώσουν άνθρωποι.
Είναι όμως και το ψωμί. Το σπίτι. Τα διάφορα αγαθά, που πάντα στερήθηκαν και που τα βλέπουν κάθε στιγμή πλάι τους σαν τον απαγορευμένο καρπό. Και κάποτε φτάνει η μεγάλη στιγμή, που αυτός ο καρπός τους προσφέρεται απλόχερα. Ένα πρόσωπο τους τάζει «όλα τα αγαθά της Γη». Μόνο που, γι’ αντάλλαγμα, ζητάει ό,τι έχει απομείνει από την ανθρωπιά τους. Δηλαδή, τις αναμνήσεις τους, τα όνειρά τους, τα κατάβαθα της ψυχής τους. Μπρος στο μεγάλο χρυσό χάπι θαμπώνονται. Και δέχονται μετά χαράς τον καρπό, χωρίς, βέβαια, να έχουν καταλάβει τι πρέπει να πληρώσουν. Ώς τη στιγμή που νιώθουν τον κλοιό να τους σφίγγει τα κόκαλα. Και τότε συνειδητοποιούν ότι πρέπει να πουλήσουν την ψυχή τους στον Μαμωνά ή, αν όχι, ότι θα παλέψουν μαζί του.
«Δεν υπάρχει ούτε χώρος, ούτε χρόνος γι’ αστεία», τους λέει το Πρόσωπο, αναγκάζοντάς τους να πάρουν σαφή θέση απέναντί του. O Παύλος, δέχεται να πουληθεί. Κουρασμένος πια, θέλει να μπει στο σύστημα. «Από τότε, που μπήκαμε εδώ μέσα, τέρμα τα όνειρα και οι εφιάλτες. Ησύχασα για πάντα». Έτσι θα πει αργότερα, όταν πια είναι αποφασισμένος, χωρίς να νιώθει ότι τέρμα στα όνειρα σημαίνει τέρμα στη ζωή. Ο Πέτρος, νιώθει σαν θηρίο στο κλουβί του. Φτάνει μια στιγμή, που ο καρπός δεν του αρκεί. Θέλει αέρα. Μέσα στο σύστημα πνίγεται. «Εγώ προτιμάω να είμαι απ’ έξω». Αλλά «ο μεγάλος αδελφός σας παρακολουθεί». Το Πρόσωπο περιμένει σίγουρη τη νίκη του. Ο Παύλος γίνεται βασιλικότερος του βασιλέως. Ο Πέτρος αρνείται να υποταχτεί. Φτύνει κατάμουτρα το «βασιλιά» και τα αγαθά του και ζητάει αέρα. Κι αυτόν, που δεν υποτάσσεται στη Δύναμη, τον περιμένει ο θάνατος. Κανείς, ποτέ, δεν έχει ξεφύγει κι ούτε ο Πέτρος θα ξεφύγει. Και βέβαια αυτός, που θα τον σκοτώσει δεν θα είναι η Δύναμη, αλλά ο Παύλος ο αδελφός του, οπλισμένος ύπουλα.
Αυτές είναι οι «Νταντάδες», που σαν τίτλος είναι πραγματικός και συμβολικός. Οι δύο φίλοι προσλαμβάνονται να νταντέψουν τη «θεά της αλήθειας», όπως όλοι μας, παντού και πάντα, αναγκαζόμαστε -από άγνοια ή από βία- να «νταντέψουμε» και να πιστέψουμε τις διάφορες κούφιες αλήθειες των κάθε λογής προφητών.
